Trước ngày xử “đại án dân chủ”

Nguyễn Tường Thụy, Việt Nam Thời báo, ngày 05/4/2018

Ngày 16/12/2015, Nguyễn Văn Đài (sinh năm 1969) một lần nữa bị bắt và bị khởi tố với cáo buộc tuyên truyền chống nhà nước. Cùng bị bắt với anh có Lê Thu Hà (sinh năm 1992) 

Ngày 16/4/2017, khi đã hết thời hạn tạm giam tối đa, nhà cầm quyền vẫn chưa đưa ra xét xử. 

Tuy nhiên, sau khi hết thời hạn tạm giam, cơ quan điều tra lại chuyển tội danh thành “hoạt động lật đổ chính quyền” theo điều 79 Bộ luật Hình sự. 

Ngày 30/4/2017, cùng một lúc 4 người khác bị bắt và bị khởi tố trong cùng vụ án với Nguyễn Văn Đài: Phạm Văn Trội (sinh năm 1972) bị bắt ở Hà Nội, Nguyễn Trung Tôn (sinh năm 1968) bị bắt ở Thanh Hóa và Trương Minh Đức (sinh năm 1960) , Nguyễn Bắc Truyển (sinh năm 1968) bị bắt ở Sài Gòn. 

Như vậy có 6 anh chị em bị khởi tố trong vụ án này. Trong đó, trừ Lê Thu Hà, còn tất cả là cựu tù nhân lương tâm

Gọi là đại án vì không chỉ vụ án có nhiều người bị khởi tố mà còn vì vụ án nằm trong chủ trương đánh phá Hội anh em dân chủ, nhằm xóa sổ tổ chức xã hội dân sự này. 

– Ngày 29/3/2018, tòa án Hà Nôi đã ra quyết định đưa vụ án ra xét xử và ngày 5/4/2018 

– Trong 28 tháng qua, có rất nhiều hoạt động  ở trong và ngoài nước ủng hộ những anh chị em dân chủ bị bắt, yêu cầu trả tự do cho Nguyễn Văn Đài và các anh chị khác. Càng sát ngày, hoạt động này càng sôi động hơn. 

Trên mạng, đã xuất hiện rất nhiều hình ảnh giương biểu ngữ mang hình 6 bị cáo trong vụ án với dòng chữ DÂN CHỦ KHÔNG PHẢI LÀ TỘI, PHẢN ĐỐI ĐÀN ÁP hỘI ANH EM DÂN CHỦ, CÔNG LÝ CHO HỘI ANH EM DÂN CHỦ… Phong trào này được sự hưởng ứng rộng rãi từ trong nước ra hải ngoại. 

Ngày 2/4/2016, Bản lên tiếng bên vực cho các nhà hoạt động xã hội dân sự trong vụ án Hội Anh em dân chủ được soạn thảo hiện đang được phổ biến rộng rãi để lấy chữ ký. Bản lên tiếng yêu cầu Tòa án Hà Nội phải xem xét đình chỉ vụ án Hội Anh Em Dân Chủ và trả tự cho ngay tại phiên tòa cho các nhà hoạt động xã hội dân sự Nguyễn Văn Đài, Phạm Văn Trội, Nguyễn Trung Tôn, Nguyễn Bắc Truyển, Trương Minh Đức và Lê Thu Hà.

Ngày 3/4/2018, 14 tổ chức nhân quyền lên tiếng trước phiên xử sáu thành viên Hội Anh Em Dân Chủ. Bản lên tiếng yêu cầu Nhà cầm quyền Việt Nam phải trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho sáu nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền sắp bị đem ra xét xử vào ngày 5 tháng Tư, 2018. 

Cũng ngày 3/4/2018 Ba Tổ chức Nhân quyền Quốc tế là Đài Quan sát bảo vệ các Nhà bảo vệ Nhân quyền (The Observatory for the Protection of Human Rights Defenders, là tổ chức liên đới với Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền, FIDH), và Tổ chức Thế giới Chống Tra tấn (OMTC), cùng Ủy ban Bảo vệ Quyền Làm Người Việt Nam (Vietnam Committee on Human Rights, VCHR) lên tiếng yêu cầu trả tự do cho Nguyễn Văn Đài và các thành viên Hội Anh Em Dân chủ.

Tổng Thư ký Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH), bà Debbie Stothard nói rằng : “Cộng đồng quốc tế không thể mập mờ, mà phải lên tiếng kết án chính quyền Việt Nam tiếp diễn đàn áp không ngừng xã hội dân sự và yêu cầu trả tự do tức khắc, vô điều kiện cho Nguyễn Văn Đài, những người cộng sự của ông, và mọi tù nhân chính trị khác tại Việt Nam. Sự tạm giam tuỳ tiện và dài lâu Nguyễn Văn Đài và Lê Thu Hà đáng cho thế giới đồng thanh bất bình”.

Một số giáo xứ tổ chức thánh lễ cầu nguyện cho Hội Anh em Dân chủ. 

– Ngày 3/4, trước khi xử án 2 ngày, 5 thân nhân đều là vợ các bị cáo đã có mặt tại Hà Nội để chuẩn bị cho phiên tòa: Chị Nguyễn Kim Thanh (vợ Trương Minh Đức), Nguyễn Thị Lành (vợ Nguyễn Trung Tôn), Nguyễn Huyền Trang (vợ Phạm Văn Trội), Bùi Thị Kim Phượng (vợ Nguyễn Bắc Truyển), Vũ Minh Khánh (vợ Nguyễn Văn Đài) 

Phiên tòa “công” nhưng có dấu hiệu “khai” 

– Ngày 3/4, các vợ bị cáo đến Tòa án Hà Nội để xin giấy tham dự phiên tòa. Tuy nhiên, chầu chực cả ngày nhưng vẫn không có kết quả gì ngoài lời hứa sẽ “xem xét”. Vũ Minh Khánh chờ không được phải bỏ về giữa chiều. Các chị cho biết hôm nay 4/4 sẽ tiếp tục đến để yêu cầu. 

– Thân nhân anh chị em sẽ ra tòa tới đây đã nhận được cáo trạng. Ít nhất có 3 gia đình cho biết như thế. Tuy nhiên, các chị không dám đưa lên vì luật sư yêu cầu giữ kín. Chưa rõ việc này do ý của luật sư hay cơ quan tư pháp yêu cầu. 

Việt công khai cáo trạng chỉ tốt cho bị cáo. Qua cáo trạng, sẽ thấy rõ hơn nhà cầm quyền nhạo báng công lý như thế nào, và chắc chắn sẽ lòi ra nhiều điều bất lợi cho họ. 

Nhiều vụ án trước đây, khi cáo trạng được công khai, có rất nhiều bài viết mổ xẻ cáo trạng, biến thành cáo trạng cáo buộc cơ quan tư pháp. Nhưng gần đây, rất ít vụ án cáo trạng được công khai.

Không có điều luật nào qui định phải bí mật cáo trạng.