Các chuyên gia cao cấp về nhân quyền của Liên Hợp quốc lên án việc Việt Nam biệt giam blogger Mẹ Nấm

Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp quốc, ngày 08/03/2017

(bản dịch của Vũ Quốc Ngữ)

Các chuyên gia cao cấp về nhân quyền của LHQ (*) kêu gọi Chính phủ Việt Nam ngay lập tức trả tự do cho Nguyễn Ngọc Như Quỳnh hay còn được gọi là blogger Mẹ Nấm, người đã bị bắt và biệt giam kể từ tháng 10 năm ngoái.

Cô Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, người bảo vệ nhân quyền và nhà hoạt động môi trường 37 tuổi, bị buộc tội tuyên truyền chống tuyên truyền chống Nhà nước. Những cáo buộc này liên quan đến các hoạt động trực tuyến chỉ trích chính phủ của cô.

Trong số những vấn đề cô lên tiếng là một vụ việc liên quan đến việc xả chất thải độc hại vào tháng 4 năm 2016, gây ô nhiễm nguồn nước địa phương và làm chết một số lượng lớn cá. Cô Quỳnh đòi hỏi trách nhiệm giải trình của nhà nước về những thiệt hại về môi trường. Cô đã viết blog về những vụ vi phạm nhân quyền từ năm 2006, và cô được tổ chức Bảo vệ Quyền Dân sự (CRDs) trao giải thưởng năm của tổ chức này vào năm 2015.

“Chúng tôi rất quan ngại rằng cô Quỳnh đang bị giam chỉ vì đã thực hiện quyền tự do ngôn luận và bày tỏ quan điểm của công dân,” các chuyên gia nói. “Chúng tôi lo ngại về sự toàn vẹn về thể chất và tinh thần của cô ấy, lên án những vi phạm về quyền cơ bản của cô ấy trong quá trình tố tụng tư pháp, đặc biệt là việc cô bị biệt giam, bị từ chối quyền được gặp luật sư cũng như việc cấm gia đình thăm viếng.”

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng cô Quỳnh đã phải đối mặt với sự đe dọa liên tục của chính quyền trong gần tám năm qua. “Điều này bao gồm việc cấm đi lại, đánh đập và đe dọa,” các chuyên gia cho biết, nói thêm rằng các hành động của cô “chỉ nhằm thúc đẩy nhân quyền thông qua các phương tiện truyền thông xã hội và cố gắng bảo vệ môi trường mà tất cả chúng ta đều cần đến.” Cô cũng đã bị ngăn cản tham gia vào các cuộc biểu tình ôn hoà.

“Với vai trò là người bảo vệ môi trường nhân quyền, Mẹ Nấm nên được vinh danh vì lòng dũng cảm và kiên trì của mình trong việc bảo vệ môi trường và nhân quyền trong nhiều năm mà không sợ hãi,” các chuyên gia nhân quyền LHQ nói.

“Những người viết blog như cô Quỳnh hành động để đảm bảo rằng công chúng có quyền được tiếp cận thông tin về các mối đe dọa về môi trường có ảnh hưởng đến sức khoẻ và hạnh phúc của họ,” các chuyên gia nói. “Việc giam giữ cô trong thời gian dài sẽ gửi tín hiệu tiêu cực đến công chúng rằng quyền được thông tin của họ không được tôn trọng”.

Các chuyên gia đã gặp gỡ với Chính phủ Việt Nam về vụ việc trên, nhắc lại lời kêu gọi của Cao ủy Nhân quyền LHQ về việc trả tự do cho cô hồi tháng 10 năm ngoái.

(*) Các chuyên gia cao cấp về nhân quyền của LHQ lên tiếng trong vụ việc này gồm có ông John H. Knox, Báo cáo viên Đặc biệt về các nghĩa vụ nhân quyền liên quan đến việc quyền được hưởng môi trường an toàn, sạch sẽ, lành mạnh và bền vững; Ông Maina Kiai, Báo cáo viên Đặc biệt về Quyền tự do hội họp ôn hòa và lập hội, Ông David Kaye, Báo cáo viên đặc biệt về thúc đẩy và bảo vệ quyền tự do ngôn luận và biểu đạt và ông Michel Forst, Báo cáo viên Đặc biệt về Tình trạng của các nhà bảo vệ nhân quyền; ông Baskut Tuncak, Báo cáo viên Đặc biệt về thực hiện nhân quyền đối với việc quản lý và xử lý chất độc và chất thải nguy hại đối với môi trường. Tất cả các chuyên gia nêu trên thuộc Thủ tục Đặc biệt của Hội đồng Nhân quyền Thế giới.

Các Báo cáo viên Đặc biệt là một phần của Các Thủ tục Đặc biệt của Hội đồng Nhân quyền. Các thủ tục đặc biệt, cơ quan chuyên gia độc lập lớn nhất trong Hệ thống Nhân quyền của Liên Hợp quốc, là tên chung của cơ chế tìm kiếm và giám sát độc lập của Hội đồng Nhân quyền nhằm giải quyết các tình huống cụ thể của quốc gia hoặc các vấn đề theo chủ đề ở tất cả các nơi trên thế giới. Các chuyên gia của Thủ tục Đặc biệt hoạt động trên cơ sở tự nguyện; họ không phải là nhân viên LHQ và không nhận được tiền lương cho công việc của họ. Họ là độc lập với bất kỳ chính phủ hay tổ chức nào, và phục vụ trong khả năng cá nhân của họ.

UN rights experts condemn Viet Nam for incommunicado detention of blogger ‘Mother Mushroom’