Biên bản Phiên toà Hình sự Phúc thẩm Vụ án Đồng Tâm

Luật sư  Ngô Anh Tuấn, Việt Nam Thời báo, ngày 15/03/2021

Lý do Biên bản này được phát hành muộn là ngay sau khi kết phúc buổi làm việc đầu tiên, tôi mang tài liệu đã đánh máy từ USB do bộ phận giám sát phiên toà cấp để sao chép thì những người ở đây cho biết các luật sư chỉ được dùng chứ không được sao chép tài liệu ra máy tính cá nhân. Tôi hỏi lại, ai ra quy định này thì được biết là toà chỉ đạo, tôi hỏi lại thư ký toà thì cô thư ký bảo luật sư hỏi HĐXX chứ mình không có quyền gì. Tuy nhiên, vì HĐXX đã nghỉ trưa nên tôi không còn cách nào khác để khiếu nại. Vì biết trước có nói thêm thì yêu cầu của mình cũng chẳng được giải quyết nên

tôi chỉ nói thêm một câu với các cán bộ công an ở đây là các bạn đã làm sai; họ nói luật sư ý kiến với lãnh đạo chứ bọn em chỉ làm theo chỉ đạo, mong anh thông cảm… Buổi sáng đầu tiên, những gì tôi ghi chép đã bị thu giữ mà không có cách nào lấy lại trước. Tuy nhiên, phòng trừ tình huống xấu, tôi đã trao đổi với luật sư Phạm Lệ Quyên chép tay nội dung đã diễn ra nên phần nội dung chính của phiên toà vì thế mà vẫn được lưu giữ.

Từ buổi chiều ngày xét xử thứ nhất, tôi đã tự mình viết tay biên bản nội dung phiên toà đã diễn ra thay cho biên bản đánh máy. Tôi cũng không kiến nghị với HĐXX nữa vì gần như toàn bộ các ý kiến đề nghị của các luật sư bào chữa trong phiên toà đều bị khước từ nên tôi không muốn mất thời gian vào những việc vô bổ, trong khi mình có thể tìm phương án khác thay thế. Phiên xử phúc thẩm để quyết định số phận của 6 con người đã thay đổi cục diện và diễn ra chóng vánh sau khi các bị cáo đang luôn miệng kêu oan đã ngoan ngoãn xin giảm nhẹ hình phạt sau khi được vị đại diện Viện kiểm sát nhiều lần nhắc nhở, lưu ý các bị cáo nên “cân nhắc” vì nếu kêu oan thì HĐXX sẽ không giảm nhẹ hình phạt…

Tôi đã đối chiếu biên bản phiên toà sơ thẩm do thư ký toà ghi và tôi ghi có rất nhiều khác biệt. Trong khi tôi phản ánh gần như toàn bộ nội dung những gì đã diễn ra tại toà theo một cách khách quan, cả tình tiết có lợi và bất lợi cho các bị cáo thì các vị thư ký bỏ rất nhiều chi tiết, đặc biệt là những chi tiết có lợi cho các bị cáo; riêng phần lời nói cuối cùng, những bị cáo có lời nói “gan ruột” đều bị bỏ gần hết nội dung quan trọng, để lại vài dòng trơ trọi, kiểu không đầu, không cuối. Tôi là người luôn ghi khách quan và tôi sẵn sàng đối chứng những nội dung tôi đã ghi và thư ký toà ghi vì tôi tin, chắc chắn toà có bản ghi âm toàn bộ nội dung phiên toà. Họ sẽ không để tôi yên nếu như tôi viết sai, còn các vị thư ký kia vẫn bằng chân như vại nếu có sai…

Biên bản phiên toà phúc thẩm gồm 58 trang được đánh số từ 1 tới 58, ngắn hơn nhiều so với phiên sơ thẩm vì lý do như tôi đã nói nhưng cũng không phải là ít so với một vụ án thông thường. Vì ghi tay nên tốc độ theo chậm hơn và khó đọc hơn và có thể có nhiều lỗi, mong mọi người thông cảm. Các luật sư chúng tôi đã cố gắng nhưng kết quả không được như kỳ vọng, chúng tôi không thể làm khác được. Ngoài là luật sư bào chữa, chúng tôi là những chứng nhân lịch sử cho các phiên toà mà chúng tôi cho rằng còn rất nhiều điểm mờ chưa được làm rõ.

Một phiên toà điểm, không chỉ tuyên ra bản án để buộc tội buộc tội người có tội bằng những cơ sở pháp lý chặt chẻ để họ tâm phục, khẩu phục và cho xã hội thấy bản án đấy là xác đáng, cả về cơ sở pháp lý lẫn đạo lý làm người chứ không thể tuyên trên cơ sở mơ hồ. Lời khai nhận tội của bị cáo không thể là chứng cứ duy nhất để buộc tội họ khi mà những lời khai đó không phù hợp với những tình tiết khách quan khác của vụ án. Bài học xương máu từ vụ án của ông Nguyễn Trãi ngày trước hay của ông Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Thanh Chấn mới đây vẫn còn nguyên giá trị.

Chúng tôi hy vọng một ngày nào đó vụ án sẽ được lật lại, ngay cả khi thế hệ chúng tôi đã chết hết rồi…

(Nội dung biên bản được đính kèm bằng hình ảnh)