Việt Nam ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội

RFA, ngày 18/6/2021

Ngày 17 tháng 6, Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam ban hành bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Tin do truyền thông Nhà nước loan đi trong cùng ngày.

Bộ Quy tắc này, theo thông báo, được áp dụng đối với ba nhóm đối tượng gồm: công chức nhà nước sử dụng mạng xã hội, tổ chức và cá nhân khác sử dụng mạng xã hội, và các nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội tại Việt Nam.

Trên thực tế thì ba nhóm đối tượng này đại diện cho toàn bộ xã hội, nghĩa là bất cứ ai ở Việt Nam sử dụng mạng xã hội thì đều thuộc phạm vi điều chỉnh của bộ quy tắc này.

Tuy được mô tả là để “đảm bảo quyền tự do cá nhân,” nhưng trong Bộ quy tắc này có một vài quy định gây quan ngại cho những người hoạt động cổ xúy cho tự do và nhân quyền.

Cụ thể, người dùng mạng xã hội được khuyến cáo là “không đăng tải nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khác.”

Quy định trên có nội dung tương tự với điều 331 bộ luật hình sự 2015, được dùng để buộc tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm hại lợi ích của nhà nước, tổ chức, cá nhân”.

Điều luật này bị các tổ chức nhân quyền uy tín trên thế giới chỉ trích và kêu gọi bãi bỏ vì bị cho là “xâm hại đến quyền tự do ngôn luận và biểu đạt” của người dân.

Một quy định gây lo ngại khác đó là bộ quy tắc này biến công chức nhà nước trở thành những kẻ chỉ điểm trên không gian mạng, khi yêu cầu họ phải “thông báo tới cơ quan chủ quản” khi bắt gặp các thông tin “trái chiều, vi phạm pháp luật.”

Một vấn đề nữa, Bộ quy tắc này yêu cầu các công ty cung cấp dịch vụ mạng xã hội phải “phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý, ngăn chặn, và loại bỏ các nội dung, thông tin vi phạm pháp luật”, điều này gây ra lo ngại rằng các công ty sẽ trở thành công cụ kiểm duyệt cho nhà nước.

Tháng 11 năm 2020, tổ chức Ân xá Quốc tế công bố báo cáo “Để chúng tôi thở”, trong đó tố cáo chính quyền Việt Nam đàn áp tự do biểu đạt trên mạng xã hội qua nhiều hình thức khác nhau.

Facebook, công ty cung cấp dịch vụ mạng xã hội cũng đã lên tiếng tố cáo chính quyền Việt Nam đe doạ cấm cửa họ nếu không đáp ứng các yêu cầu kiểm duyệt nội dung do Nhà nước đưa ra.