Trại giam số 5 từ chối để TNLT Nguyễn Thị Tâm nhận thuốc Nam chữa u xơ tử cung

Cán bộ Trại giam số 5 không cho phép người nhà tiếp tục gửi thuốc Đông y vào cho tù nhân lương tâm (TNLT) Nguyễn Thị Tâm uống để chữa căn bệnh u xơ tử cung mặc dù tình trạng sức khỏe xấu đi.

Bà Tâm, 52 tuổi, bị bắt vào tháng 6/2020 với cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự, sau khi cùng với nhiều nhà hoạt động khác lên tiếng mạnh mẽ trên mạng xã hội về vụ việc hàng ngàn cảnh sát cơ động tấn công vào xã Đồng Tâm, bắn chết ông Lê Đình Kình.

Đến tháng 12/2021, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm tuyên bà Tâm sáu năm tù giam và ông Trịnh Bá Phương 10 năm tù giam trong cùng vụ án. 

Sau khi bị toà phúc thẩm bác bỏ kháng cáo vào tháng 8/2022, bà Tâm bị chuyển đi thi hành án ở Trại giam Gia Trung (tỉnh Gia Lai), và sau đó là Trại giam số 5 (huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá) từ cuối tháng 5/2023.

Trong tin nhắn gửi Đài Á Châu Tự Do (RFA) ngày 01/4, cô Nguyễn Thanh Mai cho biết mẹ cô – bà Nguyễn Thị Tâm được phát hiện có khối u xơ ở tử cung vào đầu tháng 3/2023.

Tuy nhiên, bà không được điều trị ở chuyên khoa y tế bên ngoài mà chỉ nằm tại trạm xá của trại giam, nơi trang bị y tế không được bảo đảm. Do vậy, gia đình phải gửi thuốc Đông y vào cho bà uống mà theo gia đình nhận thấy bệnh tình thuyên giảm sau khi sử dụng.

Trong thời gian ở Trại giam Gia Trung và thời gian đầu ở Trại giam số 5, gia đình mua thuốc nam dạng viên và lá khô từ cây trinh nữ hoàng cung ở phòng chẩn trị y học cổ truyền Trương Hoàng Thạch gửi vào để bà trị bệnh u xơ tử cung.

Tuy nhiên, từ tháng 10 năm ngoái, Trại giam số 5 không còn cho bà Tâm nhận nữa. Cô Mai cho biết:

“Họ nói không xác định được thành phần của thuốc Nam gia đình gửi. Họ cũng nói nếu có bệnh thì trại sẽ có đơn thuốc và gia đình mua thuốc theo chỉ định mới gửi vào được.”

Cô cho rằng việc trại giam không cho nhận thuốc có nguồn gốc, thành phần rõ ràng là không đúng vì “những thứ đó không phải chất cấm.”

Cây Trinh nữ hoàng cung có tên và hình ảnh trong Quyết định số 4664 ban hành năm 2014 của Bộ Y tế về 70 cây thuốc sử dụng trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bằng y học cổ truyền.

Theo đó, cây này có tác dụng “tiêu ung, bài nùng” và hỗ trợ chữa ung thư cổ tử cung,…

Cô Mai rất lo lắng vì bệnh u xơ tử cung của mẹ cô không giảm trong khi việc chữa trị bằng Tây y trong trại giam không đầy đủ. Gần đây, bà Tâm đã bị chảy máu trong 17 ngày liên tiếp.

Trong tháng 1 vừa qua, bà Tâm được trại giam cho đi kiểm tra sức khoẻ, chụp X-quang phần lưng, và khám tình trạng khối u xơ. Sau đó, bà cũng được cấp một số loại thuốc cơ bản dùng trong trại, tuy nhiên, bà không nói chi tiết cho gia đình về kết quả khám bệnh cũng như thuốc được cấp.

Phóng viên gọi điện cho Trại giam số 5 để kiểm chứng thông tin mà gia đình bà Tâm cung cấp. Người trực điện thoại không nêu danh tính nói tù nhân chỉ có thể nhận thuốc chữa bệnh theo đơn của bác sỹ. Ông này khẳng định:

“Ở đây người ta cũng có bệnh xá, ốm đau đưa đến bệnh viện. Thứ hai nữa là tất cả thuốc phải có đơn của bác sĩ người ta mới cho nhận. Còn thuốc Nam không biết đường nào, không có đơn uống vào nhỡ ngộ độc làm sao ai biết được, nên thuốc Nam là không cho nhận.”

Người này cũng đề nghị phóng viên đến trực tiếp ở cơ sở giam giữ để được giải đáp các câu hỏi khác.

Theo Điều 3 của Thông tư 10 năm 2020 của Bộ Công an, các đồ vật bị cấm đưa vào trại giam bao gồm cả các loại thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, thực phẩm chức năng mà chưa được sự đồng ý của người đứng đầu cơ sở giam giữ.

Bên cạnh việc không được nhận thuốc nam để chữa bệnh u xơ tử cung, bà Tâm còn không được nhận nhiều thứ từ gia đình như bột sắn dây, bột đậu xanh trong khi căng-tin của trại giam không bán, hoặc có bán nhưng chất lượng không tốt, giá lại cao rất nhiều lần so với bên ngoài. 

Cô Mai còn nói trại giam cho người vào phòng giam để khám và thu giữ nhiều đồ của bà Tâm, như nhật ký, sách tiếng Anh, bút, vở viết, giấy và bút màu…

Cô Mai cho biết trong sáng 29/3, bà Tâm gọi về cho gia đình để nói về việc bị đối xử tệ trong trại giam. Khi đang nói được vài phút đầu thì cán bộ trại giam Hoàng Thị Ánh Hồng liên tục can thiệp để nhắc nhở “chỉ nói vấn đề sức khỏe” và khi bà nói “tôi chỉ đang nói sự thật với con tôi để gia đình biết rằng tôi đang bị phân biệt đối xử” thì nữ công an này đã cúp điện thoại.

Đây là lần thứ hai nữ cán bộ này ngắt cuộc gọi của bà Tâm về cho gia đình khi thời gian cuộc gọi chưa tới 10 phút như quy định, cô Mai cho hay.

Việc bà Tâm bị u xơ tử cung nhưng không được chữa trị tương xứng đã được Ân xá Quốc tế lên tiếng từ đầu tháng 3/2023, ngay khi phát hiện ra bệnh.

Tổ chức nhân quyền có trụ sở ở Anh quốc thúc giục chính quyền Việt Nam khẩn trương cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đầy đủ cho bà Tâm và trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho bà và các nhà hoạt động khác bị cầm tù vì thực thi nhân quyền một cách ôn hòa.

Cựu TNLT Đặng Thị Huệ (tức Huệ Như) cho biết điều kiện giam giữ tù nhân trong Trại giam số 5 cực kỳ hà khắc, chế độ dinh dưỡng kham khổ khiến cả người không bệnh tật suy giảm sức khoẻ nhanh chóng. (RFA)